تاریخچه تئاتر ایران

تاریخچه تئاتر در ایران نگاهی به تاریخچه تئاتر در ایران, مسیر متحول شدن تئاتر در ایران, شرایط تئاتر ایران در سالها 1337-1320 , شرایط تئاتر در سالهای 1337تا 1357 از آغاز آشنایی ایران با تئاتری غربی تا نهادی شدن تئاتر در حدود یک قرن طول کشید و هنوز نیم قرن دیگر لازم بود تا جامعه سنتی ایران تئاتر را بشناسد.

تاریخچه تئاتر در ایران نگاهی به تاریخچه تئاتر در ایران, مسیر متحول شدن تئاتر در ایران, شرایط تئاتر ایران در سالها 1337-1320 , شرایط تئاتر در سالهای 1337تا 1357 از آغاز آشنایی ایران با تئاتری غربی تا نهادی شدن تئاتر در حدود یک قرن طول کشید و هنوز نیم قرن دیگر لازم بود تا جامعه سنتی ایران تئاتر را بشناسد، بپذیرد و خود زبانی مستقل و ایرانی در تئاتر می افکند. جامعه سنتی ایران یه پیروی از علمای دینی اساساً نسبت به پذیرش پدیده های غربی با نظر سوء ظن می نگریست، و اگر بنا به ملاحظاتی به صورت رسمی مظاهر غربی را تکفیر نمی کرد، لااقل از نهادی شدن آن تا جائی که از دستش بر می آمد جلوگیری می کرد. اما حوادث تاریخی و جریانات سیاسی در سطح جهان، چنان می چرخید که از پذیرفتن فرآوردهای غربی گریز نبود، بویژه تئاتر غربی، که اساساً پدیده ای نو ظهور در ترد مردم تحصیلکرده ایرانی بود و در آن امکانات بیانی و تبلیغی همچون هنری مستقل در میان محافل فرهیخته جا افتاد. اگر چه این استقلال، حتی در زمان، شکل بیرونی و حتمی نگرفته ،اما حداقل می توان گفت که تئاتر امروز ایران ،همچون بسیاری از ظاهر فرهنگی غرب تا حدی جو می شده است چنان که مسئولان فرهنگی کشور،به صورتی آن را پذیرفته اند تا مشروط به آن که از اهداف و انگیزه ها و عرصه و عملکرد و نقسانی و غیر اسلامی غرب فاصله بگیرد، همچون نهادی ایرانی و اسلامی، در سمت و سوی فرهنگی سنتی قرار داده شود اما تئاتر امروز ایران اصول و مبانی و زیبایی شناسی و شیوه های عرضه و اجرا خود را از طریق ترجمه ،اقتباس و روشهای آموزشی غرب بدست آورده است. هنگام سخن گفتن باید در نظر داشت که تنها ترجمه یک متن مورد نظر نیست. ترجمه در واقع در تمامی مظاهر تمدن امروز ایران مد خلیت دارد. از شیوه های رفتار و آداب زندگی و پوشیدن لباس و استفاده از خیر و و صندلی و ماشین و آسانسور تلفن و غیره، تا شیوه های اندیشه و اهداف اجتماعی و فلسفی و جهان بینی های غرب همه و همه به نوعی ترجمه محسوب می شوند. برای رعایت ایجاز مسیر تحول شدن تئاتر را فهرست وار درج می کنیم:

تاریخچه سینمای ایران

نخستین دوربین فیلم‌برداری در زمان مظفرالدین‌شاه به ایران آمد. نخستین فیلم صدادار فارسی، فیلم دختر لر بود که در سال ۱۳۱۷ خورشیدی توسط عبدالحسین سپنتا ساخته شد.


ورود نخستین دستگاه سینماتوگراف به ایران در سال ۱۲۷۹ هجری خورشیدی توسط مظفرالدین شاه سر آغازی برای سینمای ایران به حساب می‌آید، هر چند ساخت اولین سالن سینمای عمومی تا سال ۱۲۹۱ اتفاق نیفتاد. تا سال ۱۳۰۸ هیچ فیلم ایرانی ساخته نشد و اندک سینماهای تاسیس شده به نمایش فیلم‌های غربی که در مواردی زیر نویس فارسی داشتند می‌پرداختند. نخستین فیلم بلند سینمایی ایران به نام «آبی و رابی» در سال ۱۳۰۸ توسط آوانس اوگانیانس، با فیلمبرداری خان بابا معتضدی ساخته شد.



در سال ۱۳۱۱ خورشیدی اولین فیلم ناطق ایرانی به نام «دختر لر» توسط «عبدالحسین سپنتا» در بمبئی ساخته شد. استقبالی که از این فیلم شد، مقدمات ساخت چند فیلم ایرانی دیگر را فراهم کرد. تغییر جو سیاسی کشور طی سالهای ۱۳۱۵ تا ۱۳۲۷ و اعمال سانسور شدید و مواجهه با جنگ جهانی دوم فعالیت سینمای نوپای ایران را با رکود مواجه ساخت. هر چند نباید از نظر دور داشت که تا این دوره هنوز سینما در ایران جنبه عمومی نیافته بود و استفاده از معدود سینماهای موجود در تهران و شهرهای بزرگ، تقریبا مختص اشراف و اقشار خاصی از جامعه بود. از طرف دیگر در بین سازندگان فیلم نیز خط فکری خاصی وجود نداشت و به جز سپنتا که به دلیل ویژگی‌های فرهنگی وی عناصر ادبیات کهن ایران در ساخته‌های وی به چشم می‌خورد، در بقیه موارد فیلم‌های ساخته شده عمد تاً اقتباسی ناشیانه از فیلمهای خارجی بود.

تاریخچه شبکه های اجتماعی

مقدمه:

بحث شبکه های مجازی و بیان تاریخچه کوتاه آنها بدون رعایت ترتیب علمی و منطقی ممکن است مسیر مطالعاتی را به سمت سوی گمراه کننده و مسائل فنی حاکم بر این جوامع بکشاند . از همین رو سعی می کنیم ضمن دوری مختصر از ذکر مصادیق فراوان و پیچیدگی های فنی، ابتدا مبانی و چرایی تشکیل این جوامع را تبیین نمایم.

شبکه های اجتماعی متشکل از افراد (یا سازمان ها) هستند که توسط یک یا چند نوع علاقه خاص به هم گره خورده اند.وابستگی هایی مثل دوستی ، خویشاوندی ، منافع مشترک ، تبادل مالی ، علاقه خاص به یک موضوع باورهای مشترک ، دانش و هنرو…

تجزیه و تحلیل شبکه های اجتماعی و تحلیل تئوریهای موجود نشان می دهد که اصلی ترین نکته در هر شبکه ای، روابط است. و از آنجا که درک و فهم این روابط در سطح و گستره یک شبکه بسیار مشکل و غیرممکن است ، تحلیل شبکه های اجتماعی نیز کاری بسیار دشوار می نمایاند. شبکه های اجتماعی در بسیاری از سطوح فعالیت می کنند ، از خانواده تا سطح کشورها و بین الملل، و نقش مهمی در تعیین راه حل مشکلات یا ایجاد آن ها دارند.

جامعه مجازی در ساده ترین شکل آن ، بستری است برای ایجاد روابط ، مشخص مانند دوستی ، بین گره های، گروه هایی که به افرد متصل هستند است در نتیجه ارتباطات اجتماعی از آن فرد به شبکه و از شبکه به کل افراد سرایت می کند.

تجزیه و تحلیل شبکه اجتماعی به عنوان یک تکنیک کلیدی در جامعه شناسی مدرن پدید آمده است

به اعتقاد کاستلز (رجوع شود به ۱-۲-۳)، شبکه های اجتماعی محصول همگرایی سه فرآیند تاریخی مستقل هستند.

۱- انقلاب اطلاعات
۲- تجدید ساختار سرمایه داری و اقتصاد متکی به برنامه ریزی
۳- نهضتهای فرهنگی دهه ۱۹۶۰

این سه فرآیند موجب شدند تا شبکه های اجتماعی مجازی تولد یافته و رشد کنند.

وی‍‍‍ژگی اصلی این جوامع در نگاه کاستلز با توضیحاتی کوتاه عبارتند از:

۱- اقتصاد اطلاعاتی: بدین معنا که بهره برداری و رقابت میان شرکت ها و بنگاه های اقتصادی بیش از هر زمان دیگر به دانش واطلاعات و تکنولوژی های جدید وابسته شده است.

۲- اقتصاد جهانی: این غیر از اقتصاد جهان است که از قرن ها پیش جریان دارد. در واقع هسته و لایه های زیرین شبکه های اجتماعی حاضر به نوعی به اقتصاد جهانی پیوندی مستحکم برقرار کرده است.(تائید نسبی نظریات مکتب فرانکفورت)

۳- فعالیت اقتصادی شبکه ها: وی‍ژگی سوم در واقع چهره عریان شاخصه دوم است. شبکه ها به تدریج بسط و گسترش می یابند و سعی میکنند دیگر شبکه های اجتماعی را در خود حل کرده یا نابود کنند ودر این مسیر ازفعالیت های اقتصادی و تبلیغات شرکت ها سود می جویند.

۴- تحول در کار:روابط کاریگذشته میان کارگر و کارفرما و شرکت به سبب ایجاد شبکه های اجتماعی متحول و دگرگون شده است.این روابط انعطاف بیشتری پیدا کرده و در محدوده های کوچک ترافراد بیشتری اشتغال دارند.

۵- ظهور قطبهای متقابل: تلاشهای فردی و هویت های انحصاری در مقابل نهاد های کارگری یا دولت ها افزایش یافته و قدرت و توانایی افراد و شبکه ها را در مقابل دولت های ملی افزایش داده است در ضمن با عضویت افراد دراین شبکه ها مفهوم ملیت کم رنگ تر از گذشته شده است.

تاریخچه سلسله سلوکیان

سلوکیان چه کسانی بودند؟

سلوکیان یا اسالکه نام دولتی یونانی بود که در میان سال‌های ۳۱۲ تا ۶۴ پیش از میلاد (۳۴۹ سال) بر آسیای غربی فرمان می‌راند. پس از مرگ اسکندر مقدونی سرزمین‌های او میان سردارانش تقسیم‌شدند. سلوکیان جانشینان سلوکوس یکم بودند که در ۳۰۶ به قدرت رسید. مصر باستان نیز به دودمان بطلمیوسی(یا بطالسه) و یونان و بخش‌های اروپایی امپراتوری اسکندر نیز به مقدونیان رسید.

پیدایش

پس از مرگ اسکندر (۳۲۳ (پیش از میلاد)) فتوحاتش میان سردارانش تقسیم شد و بیشتر متصرفات آسیایی او که ایران هستهٔ آن بود به سلوکوس اول رسید. به این ترتیب ایران تحت حکومت سلوکیان در آمد. پس از مدتی پارتها نفوذ خود را گسترش دادند و سرانجام توانستند عاملی برای نابودی سلوکیان شوند.
از دویست و چهل و هشت سال (۳۱۲-۶۴ (پیش از میلاد)) مدت سلطنت آنان، ایران بیش از شصت و پنج سال (۳۱۲-۲۴۷ (پیش از میلاد)) به تمامی در تحت فرمان آنان باقی‌ماند.
یازده سال بعد از مرگ اسکندر که تمام آن مدت و حتی چند سالی بعد از آن هم جنگهای جانشینی او بین سردارانش در منازعات طولانی گذشت، استان بابل به وسیله یک سردار مقدونی او به نام سلوکوس که پدرش انتیوکوس(آنتیوخوس) هم از سرداران فیلیپوس (فیلیپ) پدر اسکندر محسوب می‌شد، افتاد (۳۱۲ق. م.). سلوکوس در زمان اسکندر پس از فتح شوش فرمانده سواره‌نظام سازمان‌یافته از بزرگان ایرانی شد و بی‌درنگ پس از رسیدن بدین جایگاه ایشان را به یگان‌های ۱۰هزار نفره بخش نمود. او سپس استان ایلام (خوزستان و بخشی از لرستان امروز) و سرزمین ماد (به استثنای آذربایجان) را هم بر قلمرو خویش افزود. بدین گونه، دولت پادشاهی مستقلی به وجود آورد که به نام خود او دولت سلوکی (سلوکیان) خوانده شد و آغاز سلطنت او بعدها برای این دولت، مبداء تاریخ گشت. (تاریخ سلوکی۳۳۰ -۱۵۰ ق. م.)

تاریخچه گیتار

تاریخچه گیتار

در قرن شانزده این دو ساز در اسپانیا بسیار رایج بودند و نوازندگی با انگشت به حدی عمومیت پیدا کرد که پسوند de mano در این کشور به کلی از اسم این سازها حذف شدند.

ویوئلا (یعنی نوع اشرافی گیتار ) در اسپانیا به منزله لوت در سایر نقاط اروپا بود. در طی قرن شانزده گیتار در دربار فرانسه دوران اوجی را پشت سر گذاشت.
در آن زمان گیتار چهار کر (" Choeurs این کلمه معادل انگلیسی آن courseاست
، در اصل به معنی هم آهنگی و همسرائی است ولی در اینجا به معنی سیم های جفت که گاهی با اکتاو یکدیگر کوک میشده اند.به این ترتیب مثلاً گیتار پنج کر دارای ده سیم بود که دوتا دوتا با هم کوک میشدند".) وجود داشته گر چه در اوایل قرن هفدهم گیتار چهار کر همراه با ویهوئلا جای خود را به گیتار پنج کر دادند.
ظاهراً در قرن شانزدهم میلادی بود که گیتار پنج کر در اسپانیا ظهور کرد.در اوایل قرن هفده گیتار پنج کر در اسپانیا طرفداران زیادی داشت و در کشورهایی چون فرانسه و ایتالیا نیز رواج یافت.


در این عصر، گیتار در اسپانیا سازی مردمی بود در صورتی که در ایتالیا تا حد بسیار زیادی یک ساز اشرافی به شمار می آمد.در نیمه قرن هجده هنوز هم گیتار پنج کر ساخته میشد ولی کمیت آن رو به کاستی میرفت.ضمناً گیتارهای این دوره اندک تفاوتی با گیتارهای قرن هفده داشتند.
سالهای 1770 و 1780 گیتار پنج کر جای خود را به گیتار شش کر تغییر داد و در فرانسه و ایتالیا گیتار با سیمهای ساده جای گیتار با سیمهای جفتی را گرفت .در فاصله سالهای 1770 تا 1850 روی ساختمان آن تجربیات فراوانی به عمل آمدو عاقبت تمام این کارها منجر به خلق گیتار مدرن گردید.در سال 1780 ،گیتار شش کر به اسپانیا معرفی گردید و بسیار رواج پیدا کرد.


اسپانیاییها در فنون ساختن این ساز به طور چشمگیری پیشرفت کردند.
بیشتر این نوع گیتارها در اسپانیا از جنوب گشور آمده بودند.شهر کدیز که در نزدیکی سویا واقع شده بود، مرکز عمده تولید گیتار محسوب میشد. در ضمن گیتارهای ساخت ای دو شهر (کدیز و سویا ) بسیار پر نقش و نگار بودند.
پرتغالیها نیز در ساختن گیتارهای شش کر رهروی اسپانیایی ها بودند.

تاریخچه زنجان

پیشینه زنجان

---

در مورد وجه تسمیه شهر زنجان تاکنون نظرات گوناگونی ازسوی پژوهشگران و نویسندگان ارائه شده است. قدیمی‌ترین نامی که به این منطقه اطلاق شده است زندیگان به معنای اهل کتاب زند (معروف‌ترین کتاب آیین زردشتی ساسانی) و گان از پساوند فارسی عهد باستان است که در دوره ساسانیان بر این منطقه گذاشته شده است.

گفته می‌شود بنای شهر زنجان در زمان اردشیر بابکان ساخته شده و در آن زمان نام شهین یعنی منسوب به شاه به آن اطلاق می شده است. از اواخر دوره قاجاریه به علت استقرار ایل خمسه فارس نام خمسه نیز بر آن نهاده شد.

حمدالله مستوفی، تاریخ‌نگار نامدار، بنیاد شهر زنجان را از اردشیر بابکان، سردودمان ساسانیان دانسته و نام نخستین این شهر را شهین ذکر کرده‌است. در لغتنامهٔ دهخدا هم در سرواژهٔ شهین چنین نوشته‌است: «شهین نام شهر زنگان است و معرب آن زنجان باشد و گویند این شهر را اردشیر بابکان بنا کرده‌است، .شهری بود بزرگ در میان ری و آذربایگان، و وجه تسمیه آن، مخفف زندگان یعنی اهل کتاب زند است، و زندیگان زنگان شده و دال او محذوف گردیده.

 حمدالله مستوفی در نزهه القلوب (تألیف در ۷۴۰ق/۱۳۳۹م) زبان زنجان و مراغه و تالش گشتاسبی را پهلوی ذکر می کند و می‌گوید «زبانشان پهلوی به جیلانی بازبسته است» که منظور همان گویش‌های گوناگون زبان‌های تاتی‌تبار است
امروزه زبان مردم زنجان ترکی آذربایجانی در کنار فارسی است.

تاریخچه سرطان

میتوان گفت تاریخچه سرطان به دیرینگی  تاریخ مدنیت بشری است.دانشمندان و پزشکان متعددی در طول تاریخ بشری، زحمات زیادی را برای شناخت ، تشخیص و درمان این بیماری متحمل شده اند.

اولین توصیف سرطان، مربوط به 1600 سال قبل از میلاد مسیح در تمدن باستانی مصر است. اگرچه از واژه سرطان استفاده نشده است اما در پاپیروسی که از آن موقع به جا مانده است 8 بیمار مبتلا به سرطان پستان توصیف شده‌اند. پزشکان مصری محل سرطان را با کمک مته آتشی می‌سوزاندند. این روش طول عمر بیمار را افزایش می‌داده اما در پاپیروس‌های باقیمانده نوشته‌ شده سرطان غیرقابل درمان است.

پزشکان یونان باستان اولین کسانی بودند که سرطان را به‌عنوان یک بیماری شناختند. بقراط که به‌عنوان پدر علم پزشکی شناخته می‌شود بین سال‌های 460 تا 370 قبل از میلاد مسیح زندگی می‌کرد،سرطان‌های پوست و بینی و پستان را دیده بود و ظاهر آنها را به خرچنگ تشبیه کرده بود. او برای نامیدن بیماری سرطان از کلمه خرچنگ (کارکونوس-کارسینوما) استفاده کرد. بعدها سلسیوس، پزشک رومی‌ از مترادف لاتین این کلمه به نام کانسر استفاده کرد.  پزشکان مسلمان هم از مترادف این کلمه یعنی سرطان  (به معنی خرچنگ) استفاده کردند. حدود 150 سال بعد از میلاد گالن ، پزشک رومی از واژه  Oncos ( معادل یونانی بلعیدن ) برای توصیف تومورها استفاده نمود و اصطلاح وی امروزه بعنوان قسمتی از نام متخصصین سرطان (Oncologist ) بکار می رود .

تاریخچه دریای خزر

 

تاریخچه

دریای خزر که در گذشته به نامهایی چون خاواینسکی، دریای هیرکانیان، دریای جرجان (گرگان)، بحر مازندران بحر آبسکون و بحر قانیا، نامیده می‌شد، بزرگ‌ترین دریاچه رو.ی زمین است. این دریای بسته که در شمال کوهزایی آلپ- هیمالیا قرار گرفته، باقیمانده‌ای از دریای تتیس است که بر پایه پژوهش های زمین شناسان روسی، حدود 11000 سال پیش، پس از جدایش از دریاهای سیاه ومدیترانه، مستقل شده است.

وسعت

دریای خزر، با وسعت حدود 436000 کیلومتر مربع، 1200 کیلومتر طول و 220 تا 550 کیلومتر پهنا دارد. و حجم آب آن افزون بر 77000 کیلومتر مکعب است. گودی این دریا در بخش شمالی، 10 تا 12 متر و در بخش میانی، تا 770 متر است و گودترین نقطه آن در بخش جنوبی، تا 1000 متر نیزمی رسد. سطح آب دریاچه در حدود 26 تا 28 متر (برحسب سالهای مختلف) از سطح آب دریاهای آزاد، پایینتر است این دریا از طریق ولگا و همچنین کانال ولگا- دن که مجهز به حوضچه های تنظیم سطح آب و برقراری هم ترازی آب است، به طور غیر مستقیم با دریای بالتیک و دریای سیاه ارتباط دارد.

دریاچه خزر به سه  ناحیه  خزر شمالی، میانی و خزرجنوبی تقسیم می شود . دریای خزر تقریبا به شکل مستطیل می باشد  عرض متوسط آن 302 کیلومتر می باشد . مجموع طول ساحلی خزر 6500 کیلومتر است که از این مقدار 657 کیلومتر آن سواحل ایران می باشد

دریای خزر به عنوان بزرگترین دریاچه جهان حدودا در یک دهه اخیر به یکی از صحنه های مهم چالش رقابت بین المللی تبدیل شده و به صورت یکی از مهمترین مناطق استراتژیک جهان وکانون توجه کشورهای همسایه و قدرت های جهانی در آمده است، لذا جهت شناخت این دریا وحوزه یا نظام منطقه ای آن لازم است توجه ای به ویژگی های طبیعی و جغرافیایی آن داشته باشیم.

تاریخچه بانک مسکن

تاریخچه

به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی، بانک مسکن در سال 1358 براساس طرح ادغام بانکها (مصوب 17/3/1358شورای انقلاب اسلامی) از ادغام بانکهای رهنی ایران، ساختمان، ‌شرکت سرمایه گذاریهای ساختمانی بانکهای ایران و 13 شرکت پس انداز و وام مسکن (کوروش، ‌اکباتان، ‌پاسارگاد در تهران و سایر مراکز استانها از جمله ‌همدان، ‌کرمانشاه، ‌مازندران، گرگان، سمنان و آبادان) تشکیل گردید که در این بخش به اختصار تاریخچه هرکدام آورده شده است. ‌طیف غالب ترکیب جدیدی که تحت عنوان بانک مسکن فعالیت های بانکی خود را در بخش ساختمان و مسکن آغاز نمود، را از هر حیث بانک رهنی ایران تشکیل می داد.      بانک رهنی ایران  بانک ساختمان  شرکت سرمایه گذاری ساختمانی بانکهای ایران  شرکتهای پس انداز و وام مسکن     سازمان و نیروی انسانی چنانچه دو یا چند نفر به طریق هماهنگ شده ای به منظور نیل به اهداف مشترک همکاری و اشتراک مساعی داشته باشند، در این صورت افراد مزبور یک سازمان را به شکل ساده تشکیل داده اند . بانک مسکن نیز بطور قطع و یقین به منظور نیل به اهداف خود ، از طریق تقسیم امور و فعالیتها به تعیین ساختار سازمانی مبادرت نموده است که شامل واحدهای صف و ستاد می باشد که تا بحال نیز به این شیوه عمل نموده و لیکن تغییرات بسیاری را از زمان تأسیس تا بحال تجربه کرده است. اصولاً سازمان بانکهای تخصصی نسبت به بانکهای تجاری از تفاوتهایی برخوردار است. بنابراین اجرای عملیات در اینگونه بانکها نیازمند استفاده از ابزار و روشهای حرفه ای و تخصصی ویژه ای می باشد و لذا سازمان بانک مسکن گرچه مشابه بانکهای تجاری است ولی در عمل از تفاوتهایی نیز برخوردار است. واحدهای اجرایی ( صف ) در بانک شامل شبکه شعب در مناطق و شهرهای مختلف می باشد و عملیات بانکی عموماً توسط شعب انجام می گیرد. واحدهای ستادی شامل ادارات مرکزی است که وظیفه هدایت، تدارکات، مشورت و راهنمایی واحدهای صف را برعهده دارد. همگام با توسعه شعب در بانک و به منظور ساماندهی بیشتر امور و در راستای سیاست تفویض اختیار و عدم تمرکز امور، فعالیت واحدهای سرپرستی در مناطق مختلف بانک طی سال 1369 آغاز گردید که از جمله واحدهای واسطه ای بین ستاد و صف محسوب می گردد. شعب بانک بر مبنای محل عملیات (مناطق جغرافیایی ) و ادارات مرکزی بر مبنای وظیفه ( تخصص) شکل گرفته است. به منظور بررسی وضعیت ساختار سازمانی و شبکه بانک به عملکرد هر یک از واحدهای فوق به ترتیب پرداخته می شود.      ادارات مرکزی  مدیریتهای شعب  شبکه شعب  درجه بندی شعب  منابع انسانی بانک منبع:bank-maskan.ir

تاریخچه دریاچه ارومیه

دریاچه ارومیه در شمالغرب ایران، بین استانهاى آذربایجانشرقی و آذربایجانغربی واقع شده است. این دریاچه با مساحتی بالغ بر ۵۸۲۲کیلومتر مربع در رقوم ۱۲۷۷/۸۸ بیستمین دریاچه جهان از لحاظ وسعت محسوب می‌گردد. طول دریاچه از ۱۳۰تا ۱۴۶ کیلومتر متغیر بوده و عرض دریاچه در پهن‌ترین قسمت ۵۸ کیلومتر و در کم عرض‌ترین قسمت آن که در محلی بین کوه زنبیل و جزیره اسلامی واقع شده است، ۱۵ کیلومتر می‌باشد. وسعت حوضه آبریز دریاچه ۵۱۷۶۲ کیلومترمربع می‌باشد که از این مقدار حدود ۵۸۲۲ کیلومترمربع وسعت خود دریاچه مستقیماً با ارتفاع آب دریاچه رابطه داشته و با افزایش یا کاهش حجم آب آن تغییر پیدا می‌کند.
دریاچه ارومیه دارای ۱۰۲جزیره کوچک و بزرگ می‌باشد که جزیره کبودان یا قویون داغی بزرگترین جزیره دریاچه با ۲/۳ کیلومترمربع وسعت تنها جزیره‌ای است که در آن آب شیرین یافت می‌شود. از دیگر جزایر مهم دریاچه میتوان اشک، آرزو و اسپیر را نام برد. از نظر طبقه‌بندی شیمیائی آب، دریاچه ارومیه تیپ کلروره داشته و باقیمانده خشک عناصر محلول در آب آن (T.D.S) در دوران پرآبی در حدود ۱۸۰ و در زمان کم آبی در حدود ۴۲۰گرم در لیتر می‌باشد.
اسیدیته یا قلیائیت آب دریاچه (PH) در فصل بهار به دلیل پایین بودن دما و بارش بارانهای اسیدی در محدوده ۸-۶ و در فصل تابستان ۸-۶ می‌باشد. هدایت الکتریکی آب بسته به وضعیت حجم آب دریاچه از ۲۰۰۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰۰ میکروموس بر سانتیمترمربع متغیر بوده و تنها موجود زنده‌ای که قادر است در آب شور این دریاچه زندگی نماید «آرتمیا سالینا» است که خوراکی مقوی و بسیار مناسب برای ماهیان پرورشی می‌باشد. لازم به ذکر است که دریاچه ارومیه دومین دریاچه شور دنیا بعد از دریاچه بحرالمیت محسوب می‌شود.