نگاهی به تاریخچه "سوریه"+ تصاویر
چهارشنبه, ۱ مرداد ۱۳۹۳، ۰۹:۲۲ ق.ظ
ماری
ماری از تمدنهای کهن سوریهاست که در هزارهٔ سوم قبل از میلاد شکوفا شد و تاریخ نگاران از آن به عنوان تمدنی که با قوانین پیشرفته و مترقی خود در سالهای ۲۹۰۰ قبل از میلاد باعث شکوفایی سوریه آن زمان شد، نام میبرند. سیستم حکومتی آن بر پایه مشارکت مردم بر اساس سیاست گذاریهای پادشاه بنا نهاده شده بود و حکومت ماری حضوری پررنگ در مناطق ساحلی رود فرات در سوریه داشت. شهر ماری که پایتخت تمدن ماری بود در فعالیتهای تجاری آن زمان در امتداد رود فرات، از اهمیت فراوانی برخوردار بود. گفته میشود نقشهٔ جغرافیایی متغیر آن زمان، تأثیر فراوانی در تشکیل شهرهای کوچک و بزرگ درامتداد ساحل مدیترانه به سمت داخل سوریه و سرزمینهای مجاور میانرودان داشتهاست. شهر ماری بندری برروی رودخانه فرات بود که به امکانات کشتیرانی در رودخانهها و اسکلههای مخصوص پهلوگیری کشتیهای تجاری مجهز بود. ماری به دلیل واقع شدن در میانه این دو منطقه بهخوبی نقش واسطه را ایفا نموده که این خود منجر به شکوفایی پایتخت تمدن ماری(شهر ماری) گردید و باعث توجه همسایگان به آنجا شد.
اوگاریت
اوگاریت. تمدنی کهن است که تپههای بازمانده از آن، در منطقه رأس شمرا در ۱۲ کیلومتری شمال شهر لاذقیه سوریه در ساحل دریای متوسط واقع شدهاند. در این تپهها آثار کهنترین الفبای تاریخ به دست آمدهاست حفاریهای باستانشناسی در منطقه رأس شمرا که تمدن اوگاریت در آن کشف شده نشان میدهد بقایای بیش از ۲۰ دوره تمدنی دیگر در آن منطقه قابل ردگیریاست. قدمت منطقه رأس شمرا به بیش از ۷۵۰۰ سال قبل از میلاد میرسد که در هزاره دوم قبل از میلاد با گسترش شهرنشینی، تمدن اوگاریت در آن منطقه به وجود آمد. پیش از آنکه اوگاریت بصورت اتفاقی در سال ۱۹۲۸ میلادی کشف شود نام این تمدن در نوشتههای تمدن ماری ذکر شده بود وبه سفر یکی از پادشاهان ماری بهنام زمیریلیم در سال ۱۷۶۵ قبل از میلاد و دیدار او از اوگاریت اشاره شدهاست. از دیگر اسنادی که در آن از اوگاریت نام برده شده میتوان به طوماری که در اسناد تمدن ماری یافت شده و در آن پادشاه اوگاریت نامهای خطاب به پادشاه سلسله یمحاض که به پایتخت این سلسله، حلب ارسال شده، اشاره کرد که در آن خواستار اجازه دیدار پادشاه اوگاریت از کاخ شاه ماری، که آوازه آن در همه جا پیچیده بود، شدهاست. این موضوع نشان میدهد پادشاه اوگاریت خواستار ایجاد رابطه دوستانه ومستحکم با کشور ماری تحت نظارت پادشاه یمحاض بودهاست. همچنین نام اوگاریت در برخی نوشتههای مربوط به هیتیها که در آناتولی ترکیه و سوریه ونامههای تپههای العمارنة مصر به دست آمدهاست ذکر شدهاست. حفاریها نشان از آن دارد که پایتخت اوگاریت، شهری به همین نام وبه مساحت ۵۴۲۵ کیلومترمربع، در دو قرن پانزدهم وشانزدهم قبل از میلاد بودهاست.
سوریه در گذر تاریخ
مسجد اموی-یادگار امویان-دمشق
رودخانه فرات - شهر الرقة
مهمترین روخانههای سوریه عبارتنداز: فرات بهطول ۶۷۵ کیلومتر، العاصی (بردی، رودخانه الیرموک) بهطول ۴۷ کیلومتر، الخابور بهطول ۴۶۰ کیلومتر، جغجغ بهطول ۱۰۰ کیلومتر، البلیخ بهطول ۱۰۵ کیلومتر، رودبزرگ شمالی بهطول ۵۶ کیلومتر، الاعوج بهطول ۶۶ کیلومتر، رودبزرگ جنوبی بهطول ۵۰ کیلومتر، عفرین بهطول ۸۵ کیلومتر، ساجور بهطول ۴۸ کیلومتر، السیرانی بهطول ۱۵ کیلومتر، بانیاس بهطول ۱ کیلومتر، دجله بهطول نزدیک به ۵۰ کیلومتر و همچنین رودخانههای قویق و العروس و.... ذکر این نکته ضروری مینماید که طولهای ذکر شده برای رودخانهها، طول آنها در خاک کشور سوریهاست و قبل و بعد از آن محاسبه نشدهاست.
مهمترین روخانههای سوریه عبارتنداز: فرات بهطول ۶۷۵ کیلومتر، العاصی (بردی، رودخانه الیرموک) بهطول ۴۷ کیلومتر، الخابور بهطول ۴۶۰ کیلومتر، جغجغ بهطول ۱۰۰ کیلومتر، البلیخ بهطول ۱۰۵ کیلومتر، رودبزرگ شمالی بهطول ۵۶ کیلومتر، الاعوج بهطول ۶۶ کیلومتر، رودبزرگ جنوبی بهطول ۵۰ کیلومتر، عفرین بهطول ۸۵ کیلومتر، ساجور بهطول ۴۸ کیلومتر، السیرانی بهطول ۱۵ کیلومتر، بانیاس بهطول ۱ کیلومتر، دجله بهطول نزدیک به ۵۰ کیلومتر و همچنین رودخانههای قویق و العروس و.... ذکر این نکته ضروری مینماید که طولهای ذکر شده برای رودخانهها، طول آنها در خاک کشور سوریهاست و قبل و بعد از آن محاسبه نشدهاست.
رودخانه الیرموک
دریاچهها
سوریه دارای تعداد فراوانی دریاچهاست و بحیرة الاسد که بزرگترین و مهمترین دریاچه سوریهاست و برروی رودخانه فرات و در پشت سد فرات در استان الرقة ایجاد شدهاست. سایر دریاچههای سوریه عبارتنداز دریاچه قطنیة برروی رودخانه العاصی، دریاچههای المزیریب و البعث و ۱۷ نیسان بر رودی رودخانه عفرین، دریاچه ۶ تشرین برروی رود بزرگ شمالی، دریاچه الطیبة در شهر درعا، دریاچههای الخاتونیة و مسعدة و بلوران و دریاچههای هفتگانه در لاذقیه و دریاچههای زرزر و الرستن و....
دریاچهها
سوریه دارای تعداد فراوانی دریاچهاست و بحیرة الاسد که بزرگترین و مهمترین دریاچه سوریهاست و برروی رودخانه فرات و در پشت سد فرات در استان الرقة ایجاد شدهاست. سایر دریاچههای سوریه عبارتنداز دریاچه قطنیة برروی رودخانه العاصی، دریاچههای المزیریب و البعث و ۱۷ نیسان بر رودی رودخانه عفرین، دریاچه ۶ تشرین برروی رود بزرگ شمالی، دریاچه الطیبة در شهر درعا، دریاچههای الخاتونیة و مسعدة و بلوران و دریاچههای هفتگانه در لاذقیه و دریاچههای زرزر و الرستن و....
سد فرات و دریاچه الاسد
سواحل لاذقیه
تقسیمات کشوری
استانهای سوریه
کشور سوریه دارای ۱۴ استان است و پایتخت این کشور خود نیز یک استان نیز به شمار میآید.
در نقشههای دولت سوریه استان ختای نیز که اکنون جزو خاک ترکیهاست خاک سوریه به شمار میآید.
بلندیهای جولان (به عربی: هضبة الجولان) که جزو خاک سوریهاست امروزه در تصرف اسرائیل است.
مردم
سوریه کشوری متشکل از گروههای نژادی و قومیتهای گوناگون است که بر اساس اعلام بانک جهانی در سال ۲۰۰۸ جمعیت آن برابر با ۲۰٬۵۸۱٬۲۹۰ نفر میباشد.. در این کشور عربها ۹۰٫۳٪ جمعیت کشور را تشکیل میدهند و سایر اقلیتهای قومی ۹٫۷٪ باقیمانده جمعیت را تشکیل میدهند که از میان آنها کردها، که بیشتر در نواحی شمال شرقی و شمالی کشور زندگی میکنند، ۵٪ جمعیت کل سوریه را تشکیل داده و بزرگترین اقلیت قومی کشور به شمار میروند. اقلیتهای کوچک آرامی (آشوری)، ارمنی، چرکس، کلدانی و ترکمن نیز در این کشور زندگی میکنند. تراکم جمعیتی در سوریه از حد معمول بیشتر است و در جدول ذیل استانهای سوریه به ترتیب عدد سکان بر اساس گزارش دموگرافی (جمعیتشناسی) سازمان ملل متحد ذکر میشوند بیش از ۱۸ میلیون سوری در سایر کشورها خصوصاً کشورهای آمریکای جنوبی و شمالی و استرالیا و برخی کشورهای اروپایی زندگی میکنند.
جمعیت شهرنشین سوریه در سال ۲۰۰۶ ۵۳٫۵٪ تخمین زده شدهاست. سوریه همچنین پذیرای گروههای زیادی از پناهجویان، در طی یک قرن اخیر بودهاست که از این میان میتوان به پناهجویان فلسطینی بعد از جنگ ۱۹۴۸، لبنانی بعد از جنگ داخلی آن کشور و عراقی بعد از اشغال آن کشور توسط آمریکا اشاره کرد. پناهجویان فلسطینی خود بهتنهایی نزدیک به ۴۵۰٬۰۰۰ نفر جمعیت دارند که در چند اردوگاه زندگی میکنند و مهمترین این اردوگاهها، اردوگاه یرموک نام دارد. به این رقم باید ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ پناهجوی عراقی را نیز افزود که پس از اشغال کشورشان ناچار به جلای وطن شدند.
گروههای دینی در سوریه
پیروان همه ادیان الهی منجمله اسلام و مسیحیت در سوریه زندگی میکنند که البته اقلیتی یهودی نیز ساکن این کشور میباشند. بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۰۶ انجام شد مسلمانان بیش از ۸۷٪ ساکنین سوریه را تشکیل میدهند. پیش بینیها حکایت از آن دارد که تعداد مسلمانان در این کشور، رو به افزایش است زیرا شاخص زادو ولد در بین مسلمانان بیش از سایر ادیان است.۷۴٪ مردم سوریه سنی مذهبو ۱۳٪ شیعه، علوی واسماعیلی میباشند مسیحیان نیز ۱۰٪ جمعیت کشور را تشکیل میدهند و ۳٪ باقیمانده نیز از آن پیروان سایر ادیان مانند یزیدیان و دروزی میباشدالبته تعداد بسیار اندکی از یهودیان نیز در سوریه زندگی میکنند. آنچه سوریه را از نظر جمعیتشناسی دینی متمایز میکند تمرکز گروههای دینی در مناطق مختلف جغرافیاییاست به عنوان مثال مسیحیان این کشور در دمشق، حلب و شهرکهایی در لاذقیه، حمص و درعا وهمچنین در حسکه در شمال شرق آن کشور ساکن میباشند در حالی که بیش از ۹۰٪علویها در استان لاذقیه زندگی میکنند که بیش از ۸۰٪ از ساکنان مناطق روستایی آن استان را علوی مذهبها تشکیل میدهند سهم دروزیها از ساکنین منطقه جبل العرب در استان سویداء بیش از ۹۰٪ است و آنان اکثریت مطلق را در ۱۲۰ روستای این استان در اختیار دارند. شیعیان جعفری در منطقهای بین حمص و حلب متمرکز شدهاند و ۱۵٪ ساکنان استان حماه را تشکیل میدهند. اسماعیلیها نیز در منطقه السلمیه در استان حماه سکنی گزیدهاند، البته بیش از ۱۰۰۰۰ اسماعیلی نیز در استان لاذقیه زندگی میکنند. سایر شیعیان سوریه نیز در شهر حلب ساکنند.
اهل تسنن
سنیها برزرگترین گروه دینی سوریه به شمار میروند که بیش از ۷۴٪ جمعیت آن کشور را که ۸۰٪ ساکنان آن عرب هستند، تشکیل میدهند وسایر ساکنان سوریه کردها، چرکسها، ترکمنها و فلسطینیان میباشند. مذهب سنی مذهب رسمی کشور سوریه به شمار میرود. سنیها در مشاغل و مناصب مختلف فعالیت داشته و در سرتاسر کشور پراکندهاند. آنان تنها در دو استان سوریه اکثریت نیستند زیرا در استان سویداء دروزیها اکثریت مطلق را دارند و اکثریت جمعیتی در استان لاذقیه نیز در اختیار علویها قرار دارد. سنیها در استان حسکه نیز اکثریت به شمار میروند لیکن در این استان کردهای سنی بیش از عربهای سنی هستند.
سواحل لاذقیه
تقسیمات کشوری
استانهای سوریه
کشور سوریه دارای ۱۴ استان است و پایتخت این کشور خود نیز یک استان نیز به شمار میآید.
در نقشههای دولت سوریه استان ختای نیز که اکنون جزو خاک ترکیهاست خاک سوریه به شمار میآید.
بلندیهای جولان (به عربی: هضبة الجولان) که جزو خاک سوریهاست امروزه در تصرف اسرائیل است.
مردم
سوریه کشوری متشکل از گروههای نژادی و قومیتهای گوناگون است که بر اساس اعلام بانک جهانی در سال ۲۰۰۸ جمعیت آن برابر با ۲۰٬۵۸۱٬۲۹۰ نفر میباشد.. در این کشور عربها ۹۰٫۳٪ جمعیت کشور را تشکیل میدهند و سایر اقلیتهای قومی ۹٫۷٪ باقیمانده جمعیت را تشکیل میدهند که از میان آنها کردها، که بیشتر در نواحی شمال شرقی و شمالی کشور زندگی میکنند، ۵٪ جمعیت کل سوریه را تشکیل داده و بزرگترین اقلیت قومی کشور به شمار میروند. اقلیتهای کوچک آرامی (آشوری)، ارمنی، چرکس، کلدانی و ترکمن نیز در این کشور زندگی میکنند. تراکم جمعیتی در سوریه از حد معمول بیشتر است و در جدول ذیل استانهای سوریه به ترتیب عدد سکان بر اساس گزارش دموگرافی (جمعیتشناسی) سازمان ملل متحد ذکر میشوند بیش از ۱۸ میلیون سوری در سایر کشورها خصوصاً کشورهای آمریکای جنوبی و شمالی و استرالیا و برخی کشورهای اروپایی زندگی میکنند.
جمعیت شهرنشین سوریه در سال ۲۰۰۶ ۵۳٫۵٪ تخمین زده شدهاست. سوریه همچنین پذیرای گروههای زیادی از پناهجویان، در طی یک قرن اخیر بودهاست که از این میان میتوان به پناهجویان فلسطینی بعد از جنگ ۱۹۴۸، لبنانی بعد از جنگ داخلی آن کشور و عراقی بعد از اشغال آن کشور توسط آمریکا اشاره کرد. پناهجویان فلسطینی خود بهتنهایی نزدیک به ۴۵۰٬۰۰۰ نفر جمعیت دارند که در چند اردوگاه زندگی میکنند و مهمترین این اردوگاهها، اردوگاه یرموک نام دارد. به این رقم باید ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ پناهجوی عراقی را نیز افزود که پس از اشغال کشورشان ناچار به جلای وطن شدند.
گروههای دینی در سوریه
پیروان همه ادیان الهی منجمله اسلام و مسیحیت در سوریه زندگی میکنند که البته اقلیتی یهودی نیز ساکن این کشور میباشند. بر اساس تحقیقی که در سال ۲۰۰۶ انجام شد مسلمانان بیش از ۸۷٪ ساکنین سوریه را تشکیل میدهند. پیش بینیها حکایت از آن دارد که تعداد مسلمانان در این کشور، رو به افزایش است زیرا شاخص زادو ولد در بین مسلمانان بیش از سایر ادیان است.۷۴٪ مردم سوریه سنی مذهبو ۱۳٪ شیعه، علوی واسماعیلی میباشند مسیحیان نیز ۱۰٪ جمعیت کشور را تشکیل میدهند و ۳٪ باقیمانده نیز از آن پیروان سایر ادیان مانند یزیدیان و دروزی میباشدالبته تعداد بسیار اندکی از یهودیان نیز در سوریه زندگی میکنند. آنچه سوریه را از نظر جمعیتشناسی دینی متمایز میکند تمرکز گروههای دینی در مناطق مختلف جغرافیاییاست به عنوان مثال مسیحیان این کشور در دمشق، حلب و شهرکهایی در لاذقیه، حمص و درعا وهمچنین در حسکه در شمال شرق آن کشور ساکن میباشند در حالی که بیش از ۹۰٪علویها در استان لاذقیه زندگی میکنند که بیش از ۸۰٪ از ساکنان مناطق روستایی آن استان را علوی مذهبها تشکیل میدهند سهم دروزیها از ساکنین منطقه جبل العرب در استان سویداء بیش از ۹۰٪ است و آنان اکثریت مطلق را در ۱۲۰ روستای این استان در اختیار دارند. شیعیان جعفری در منطقهای بین حمص و حلب متمرکز شدهاند و ۱۵٪ ساکنان استان حماه را تشکیل میدهند. اسماعیلیها نیز در منطقه السلمیه در استان حماه سکنی گزیدهاند، البته بیش از ۱۰۰۰۰ اسماعیلی نیز در استان لاذقیه زندگی میکنند. سایر شیعیان سوریه نیز در شهر حلب ساکنند.
اهل تسنن
سنیها برزرگترین گروه دینی سوریه به شمار میروند که بیش از ۷۴٪ جمعیت آن کشور را که ۸۰٪ ساکنان آن عرب هستند، تشکیل میدهند وسایر ساکنان سوریه کردها، چرکسها، ترکمنها و فلسطینیان میباشند. مذهب سنی مذهب رسمی کشور سوریه به شمار میرود. سنیها در مشاغل و مناصب مختلف فعالیت داشته و در سرتاسر کشور پراکندهاند. آنان تنها در دو استان سوریه اکثریت نیستند زیرا در استان سویداء دروزیها اکثریت مطلق را دارند و اکثریت جمعیتی در استان لاذقیه نیز در اختیار علویها قرار دارد. سنیها در استان حسکه نیز اکثریت به شمار میروند لیکن در این استان کردهای سنی بیش از عربهای سنی هستند.
سراسر نمای حیاط مسجد اموی
جاذبههای گردشگری
بقایای شهر تاریخی پالمیرا:این شهر از زمان روم باستان باقیمانده و این شهر در بیابان واقع شدهاست و اصلیترین جاذبه توریستی سوریه به شمار میآید.
شهر معلولا:این شهر تنها تجمع بشری موجود در جهان است که به زیان آرامی تکلم میکنند.
آپامئا: شهر قدیمی روم باستان که خانه حدود نیم میلیون نفر بودهاست و در قرن دوازدهم بر اثر یک زمین لرزه این شهر خراب میشود اما هنوز بقایای این شهر با خیابانهای طویل آن باعث فخر است.
Crac des Chevaliers:این قلعه جنگی از زمان روم باستان باقیمانده و هنوز تخریب نشدهاست.
جاذبههای گردشگری
بقایای شهر تاریخی پالمیرا:این شهر از زمان روم باستان باقیمانده و این شهر در بیابان واقع شدهاست و اصلیترین جاذبه توریستی سوریه به شمار میآید.
شهر معلولا:این شهر تنها تجمع بشری موجود در جهان است که به زیان آرامی تکلم میکنند.
آپامئا: شهر قدیمی روم باستان که خانه حدود نیم میلیون نفر بودهاست و در قرن دوازدهم بر اثر یک زمین لرزه این شهر خراب میشود اما هنوز بقایای این شهر با خیابانهای طویل آن باعث فخر است.
Crac des Chevaliers:این قلعه جنگی از زمان روم باستان باقیمانده و هنوز تخریب نشدهاست.
۹۳/۰۵/۰۱