تاریخچه دریای خزر
دریای خزر در طول تاریخ در حیات طبیعی مناطق همجوار خود نقش بسزایی داشته است که بیشتر اهمیت اقتصادی می باشد اولین ومهمترین کارکرد تاریخی آن ، منابع آبزی مانند ماهیان، مرغان، پرندگان مهاجر وغذاهای دریایی بوده است که مردمان ساحل از آن درآمد کسب می کرده اند این منابع یکی از راههای فعالیت اقتصادی وکسب غذای اقوام حاشیه خزر بوده است دومین کارکرد تاریخی این دریا وسیله ارتباط ،حمل ونقل وتجارت منطقه بوده است و راههای دریایی بین بنادرومناطق آن از قبیل باکو، لنکران، ماقاچ قلعه، آستاراخان، ترکمن باشی و انزلی برقرار بوده است.
دریای خزر در واقع مانند وان آبی است که در سمت شمال رو به بالا کشیده شده است و در سمت جنوب به گودی نشسته است این دریا بزرگترین قسمت باقی مانده از تجزیه دریای قدیمی " تتیس" است که در دوران اول تا سوم زمین شناسی از قطب شمال تا اقیانوس هند گسترش داشت ولی در دوران سوم زمین شناسی بر اثر بروز چین خوردگی هایی در کوه آلپ وهیمالیا و پیدایش رشته کوههایی مانند قفقاز و آسیای صغیر ( ترکیه) تجزیه شده و با بالا آمدن قاره اروپا و پیدایش فلات ایران ، دریاچه هایی از جمله دریاچه خزر بوجود آمد و به جهت اینکه بزرگترین دریاچه روی زمین می باشد همواره دریای خزر نامیده می شود.
محیط زیست دریای خزر ونواحی مجاور:
دریای
خزر به دلیل ویژگی های خاص خودنظیر بسته بودن از اکوسیستم شکننده ای
برخورداراست.این امر به اضافه وجود آبزیانی که بعضا منحصر به فرد بوده
وبعضی( نظیر ماهی استروژن)از
اهمیت اقتصادی بالایی برخوردارند، رعایت دقیق شرایط زیست محیطی را در
هرپروژه ای( و منجمله پروژه های اکتشاف منابع هیدروکربوری )الزامی می
نماید.برخلاف تصور عامه همه مناطق ساحلی خزر سرسبز نیست تنها مناطق جنوبی
وتاحدی جنوبغربی ان از آب وهوای مرطوبی برخوردارند. در این مناطق نیز روند
تخریب اقلیمی به دلیل بهره برداری سنگین از زمین(کشاورزی) ونیز عدم رعایت
مسایل محیط زیستی و آبخیزداری روبه گسترش است . آمار نشان می دهد که
درمجموع حدود125440کیلومترمربع (یعنی حدود32%)از زمین های ساحلی این دریا
درمعرض روند بیابانی شدن به دلایل مختلف قرار دارند.