پس از گسترش اسلام در ایران همچنان عشق و علاقه به این گل در بین مردم ایران، بیش از هر کشور دیگر به چشم می‌خورد. از کشت لاله در سدهٔ 9 میلادی در باغ‌های اصفهان و بغداد در منابع تاریخی ذکر رفته است. در گلستان سعدی و در حدود 1250 میلادی، در وصفی از یک باغ رؤیایی نام لاله به چشم می‌خورد. در طول تاریخ ایران گرچه لاله هرگز ارزش تجارتی شایانی پیدا نکرده است اما در مینیاتور، نقش قالی ترانه‌ها و اشعار ایرانی همواره مورد تحسین و توجه قرار داشته‌است.
اقوام ترک در اصل ساکنان زادگاه اصلی لاله یعنی آسیای مرکزی بودند. در اواخر سدهٔ 10 میلادی و به هنگام فرمانروایی سلجوقیان این طوایف حرکت خود را به طرف غرب آغاز کردند. بر اساس برخی فرضیه‌ها این اقوام بودند که همراه با مهاجرت خود گل لاله را به کشور ترکیه کنونی منتقل کردند. در زبان ترکی نیز مانند فارسی این گل را lale لاله می‌نامند. محمد دوم ملقب به محمد فاتح شاهی بود که در سال 1453 میلادی توانست امپراتوری بیزانس را شکست دهد. او بسیار به باغبانی علاقه‌مند بود و باغ‌های بسیاری ایجاد کرد. این علاقه به حدی بود که تعداد کسانی که از باغ قصر او مراقبت می‌کردند 920 نفر ذکر شده است. از زمان محمد دوم بکار بردن نقش گل لاله در سقف و یا ساختمان مساجد بسیار رایج شد. در سرای توپقاپی در استانبول 276 نوع طرح لاله نقش شده است. در سدهٔ 16 میلادی کاشت لاله در منازل مردم عادی در ترکیه رایج شد و انواع اصلاح یافته و جدید آن بوجود آمد. در میان این انواع نوعی که بیش از همه محبوب بود نوعی لاله با گلبرگ‌های بلند و نوک تیز، شمشیر مانند بود که به نام لالهٔ استانبول شهرت داشت. در همین زمان بود که زیبایی این گل در قصرهای شهر استانبول، نظر اروپائیان را به خود جلب کرد.
از 21 ژوئیه 1716 تا سپتامبر 1730، در زمان پادشاهی احمد سوم (1730–1703 میلادی) در امپراتوری عثمانی به «عصر لاله» معروف است. در این دوران بار دیگر علاقه و توجه به گل لاله در ترکیه بالا گرفت و پیاز لاله که قبلا از ترکیه به اروپا فرستاده شده و انتشار پیدا کرده بود، این بار از اروپا به ترکیه وارد شد و کاشتن گل لاله از قصرها گرفته تا تمامی نقاط کشور رایج بود. به همین علت نام این عصر، لاله نامگذاری شده است. در این عصر ساختن قصر و باغ قصر و دیگر تجملات درباری در امپراتوری عثمانی به اوج خود رسید که بالا رفتن هزینه‌ها، تورم و ناراضایتی مردم را در پی داشت. سرانجام در طی شورش خونینی که به رهبری پاترونا خلیل درگرفت، داماد ابراهیم پاشا نخست‌وزیر و معمار اصلی عصر لاله کشته شد، و احمد سوم نیز از پادشاهی خلع شد. پس از برکناری احمد سوم در سال 1730 میلادی فرهنگ علاقه به گل لاله در ترکیه بسیار کم‌رنگ شد و نسل انواع بسیاری از گل‌های لاله استانبول برای همیشه از بین رفتند.
نقش لاله قبل از سدهٔ 16 میلادی در اروپا یافت نشده است. در سدهٔ پانزدهم میلادی سفیران و بازرگانان بسیاری از کشورهای اروپائی در پایتخت اقامت داشتند. آشنایی با فرهنگ باغ‌سازی در این شهر بر روی اروپائیان که تنها با باغ‌های گیاهان دارویی آشنا بودند، تأثیر بسیاری گذاشت.
نام بوسبکیوس سفیر امپراتور روم، فردیناند یکم، در دربار سلطان سلیمان یکم به عنوان اولین کسی که بذر لاله را در سال 1554 میلادی، با خود به وین برد، ثبت شده است. همچنین گفته می‌شود که لاله‌های پرورشی کنونی به وسیلهٔ ترک‌ها از ایران به اروپا برده شده‌اند ولی در حقیقت وطن اصلی آنها تا حدودی غیر مشخص است.
کشت لاله در هلند
در سال 1562 میلادی برای نخستین بار لاله به کشور هلند وارد شد. هلندی‌ها در اوایل قرن هفدهم شهرت گل لاله را به آنجا رساندند که در سال 1634 میلادی جنون پولسازی از گل لاله شروع گردید. و چنان دچار بورس‌بازی در بین مردم رایج شد که یک پیاز جدید و نادر قیمتی معادل با قیمت خرید دو خانه در آن زمان پیدا کرد. از این دوران سندی بر جای مانده که یک عدد پیاز لاله در ازای یک کارخانهٔ آبجوسازی مبادله شده است. این دوران به جنون گل لاله یا شوق لالهٔ هلندی موسوم است. پس از مدت کوتاهی از ورود لاله به هلند، تقاضا برای انواع متفاوت رنگ لاله، از عرضه پیشی گرفت و و قیمت‌ها برای پیازهای نادر شروع به افزایش گذاشتند. اوج گرمی بازار لاله در هلند بین سال‌های 1633–1637 بود. قبل از 1633 تجارت گل لاله در هلند، به تولیدکنندگان و کارشناسان حرفه‌ای، محدود شده بود، اما قیمت به طور پیوسته رو به افزایش، باعث وسوسهٔ بسیاری از خانواده‌های معمولی طبقه متوسطو فقیر برای وارد شدن به بازار خرید و فروش پیاز لاله شد. مردم خانه‌ها، املاک و اموال خود را برای پیش خرید پیاز لاله وثیقه قرار می‌دادند و قیمت پیازها پیوسته رو به افزایش بود. سرانجام در سوم فوریه 1637 دوران حباب اقتصادی پیاز لاله در هلند پایان یافت و عواقب آن، ورشکستگی مالی برای بسیاری از خانواده‌های هلندی معمولی بود.
پس از شهرت یافتن بحران اقتصادی هلند، بسیاری از مردم کشورهای دیگر مایل به دیدن گلی شدند که اینچنین توانسته بود مردم هلند را شیفته و شیدای خود کند و صادرات پیاز لاله رو به افزایش گذاشت. از نیمهٔ دوم سدهٔ نوزدهم میلادی کاشت لاله در مزارع بسیار بزرگ هلند رایج شد و همچنین پژوهش‌گران هلندی موفق به ایجاد جوره‌های جدید و زیبای لاله شدند.
منبع:http://parsflorist.blogfa.com
